Trẻ bị viêm phế quản nên chăm sóc thế nào?

Tháng Tư 1, 2023

Chăm sóc trẻ bị viêm phế quản khi thời tiết chuyển mùa là một trong những điều mà các bậc phụ huynh quan tâm. Viêm phế quản thường không đe dọa tính mạng, tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển thành viêm phổi, suy hô hấp, thậm chí gây tử vong cho trẻ. Nguyên nhân gây bệnh

Bệnh viêm phế quản là một tình trạng viêm cấp tính niêm mạc cây phế quản, thường gặp ở trẻ dưới 3 tuổi. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiễm trùng đường hô hấp, bao gồm viêm mũi, viêm họng, viêm Amidan hoặc do các vi khuẩn phế cầu, liên cầu, các virus. Nếu không được điều trị đúng cách, các bệnh trên có thể khiến bệnh tiến triển thành viêm phế quản.

Dấu hiệu nhận biết trẻ bị viêm phế quản

Như các bệnh hô hấp khác, trong giai đoạn đầu, trẻ bị viêm phế quản thường có dấu hiệu chán ăn, kém chơi do bị ngạt mũi, sổ mũi, ho khan hoặc ho có đờm, khó thở. Nhiều trẻ có thể phát sốt nhẹ hoặc tiêu chảy. Trong giai đoạn toàn phát, khoảng ba ngày sau khi bệnh bắt đầu, trẻ thường sốt cao, nhiệt độ từ 38 – 40 độ C, kèm theo ho nhiều, ho khan, ho có đờm xanh hoặc vàng. Nhiều trẻ có thể thở khò khè và khó thở, thậm chí có nguy cơ nôn ói. Nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách trong giai đoạn nguy hiểm, trẻ có thể tiếp tục sốt cao, môi và da khô, mệt mỏi, vã mồ hôi, chán ăn, khó thở. Trẻ có thể bị ho kéo dài và có đờm. Họ có thể thở khò khè hoặc thở bằng miệng, ngực đập mạnh, và có nguy cơ nôn, tiêu chảy, ngủ li bì, hôn mê và co giật, một tình trạng rất nguy hiểm đến tính mạng.

Khi nào cần nhập viện?

Khi nào trẻ bị viêm phế quản cần phải nhập viện là câu hỏi mà nhiều cha mẹ thường băn khoăn. Dù viêm phế quản là bệnh thường gặp, cha mẹ không nên coi thường. Thông thường, các biểu hiện sau đây ở mỗi độ tuổi của trẻ sẽ cần phải nhập viện:

Trẻ dưới 2 tháng tuổi có nhịp thở từ 60 lần/phút trở lên.
Trẻ từ 2 tháng – 12 tháng tuổi có nhịp thở từ 50 lần/phút trở lên.
Trẻ từ 1 tuổi – 5 tuổi có nhịp thở từ 40 lần/phút trở lên.
Trẻ sốt ≥ 39 độ C, không đáp ứng với thuốc hạ sốt hoặc co giật.
Trẻ ho nhiều và kéo dài, ngủ li bì, khó đánh thức, bỏ bú.

Ngoài ra, nếu trẻ có các biểu hiện nặng hơn, ví dụ như sốt không hạ, sốt cao, cánh mũi thở phập phồng, thở mạnh khiến bụng thóp lại, nhịp thở nhanh… cần đưa trẻ nhập viện ngay. Đây là những dấu hiệu nặng có thể nguy kịch, nguy cơ biến chứng nguy hiểm gây suy hô hấp.

Cần chăm sóc đúng khi trẻ bị viêm phế quản

Để trẻ khỏi hoàn toàn khi bị viêm phế quản, việc điều trị sớm và đúng cách rất quan trọng. Vì vậy, cha mẹ cần phát hiện và chăm sóc trẻ ngay khi bắt đầu có triệu chứng đầu tiên. Đối với bệnh nhẹ, phương pháp chữa trị chủ yếu là làm long đờm và đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ. Trẻ còn bú mẹ thì nên tăng cường bữa bú, còn nếu đã bước vào tuổi ăn dặm thì nên cho trẻ ăn nhiều bữa hơn. Nếu được chăm sóc tốt, nhiều trẻ sẽ tự khỏi sau vài ba ngày. Trẻ cần được giữ ấm, tránh để trẻ bị lạnh làm cho bệnh lý diễn tiến nặng hơn. Cha mẹ cần cho trẻ uống nhiều nước, bổ sung nước trái cây, và chườm ấm cho trẻ khi bị sốt < 38,5°C để hạ sốt nhanh hơn. Nếu trẻ sốt cao > 38,5°C, cần cho trẻ uống thuốc hạ sốt Paracetamol theo hướng dẫn của bác sĩ. Cha mẹ lưu ý chỉ cho trẻ uống kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh đó, cần vệ sinh sạch sẽ tai – mũi – họng của trẻ bằng nước muối sinh lý 0.9% hoặc bằng nước ấm. Trong việc chăm sóc trẻ bị viêm phế quản, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng. Cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến việc bổ sung đầy đủ dưỡng chất để giúp cơ thể trẻ hồi phục nhanh chóng và tránh tình trạng suy kiệt hoặc mất nước.

Những việc nên làm

Cha mẹ nên lưu ý đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ bị viêm phế quản bằng cách cung cấp các thực phẩm giàu dinh dưỡng và dễ tiêu hóa như ngũ cốc, thịt, cá, sữa bò, trứng gà, đậu phụ, sữa chua, và các chất béo lành mạnh. Việc bổ sung rau xanh và hoa quả tươi chứa nhiều khoáng chất và vitamin A, C, E là cần thiết, bao gồm cà rốt, rau cải xanh, bí ngô, dâu tây và các loại trái cây tươi khác. Nên chuẩn bị thực phẩm dạng lỏng, mềm và dễ nuốt, chẳng hạn như canh, cháo, súp, kèm với việc cho trẻ uống nhiều nước lọc và nước ép từ trái cây và rau củ.

Những việc nên tránh

Khi trẻ bị ốm, thường lười ăn và có nguy cơ sơ suất dinh dưỡng. Nhiều mẹ thường cho trẻ ăn những thực phẩm trẻ thích, tuy nhiên, không nên cho trẻ ăn đồ ăn nhanh hoặc thực phẩm có chứa nhiều dầu mỡ như thịt chiên, khoai tây chiên, gà rán… Cần hạn chế ăn các thực phẩm chứa nhiều chất xơ như tinh bột nguyên hạt vì chúng khó tiêu hóa. Thay vào đó, nên cho trẻ ăn cháo, bột nấu nhừ hoặc dạng lỏng, chia thành nhiều bữa nhỏ để dễ tiêu hoá và hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.

Lời khuyên bác sĩ

Do thời tiết giao mùa, trẻ rất dễ mắc bệnh hô hấp, do đó, việc phòng ngừa bệnh lý này là rất quan trọng. Cha mẹ cần giữ cho trẻ ấm áp, đặc biệt là vào buổi tối và sáng sớm. Đối với trẻ dễ bị dị ứng với bụi bẩn, phấn hoa, lông thú, cha mẹ cần hạn chế tiếp xúc của trẻ với các tác nhân này. Việc giữ môi trường sống của trẻ luôn sạch sẽ và thoáng mát cũng rất quan trọng. Cha mẹ cần đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nhằm tăng cường sức khỏe và sức đề kháng cho trẻ. Nếu có người trong gia đình mắc bệnh hô hấp, trẻ cần được cách ly và hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá, môi trường ô nhiễm và ẩm mốc.