Chất béo chuyển hóa đẩy mạnh nguy cơ bệnh tim

Tháng Tư 21, 2023

Báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy 5 tỷ người trên toàn cầu có nguy cơ bệnh tim mạch vì các chất béo chuyển hóa có hại.

Tác hại của chất béo chuyển hóa

Theo WHO, chất béo chuyển hóa được sản xuất công nghiệp (còn gọi là axit béo chuyển hóa) thường xuất hiện trong thực phẩm đóng gói, nguyên liệu làm bánh, dầu ăn. Lượng chất béo này là nguyên nhân gây ra 500.000 ca tử vong sớm vì bệnh tim, mạch vành mỗi năm trên thế giới.

“Chất béo chuyển hóa không có lợi, để lại những rủi ro sức khỏe rất lớn, tạo áp lực chi phí lên hệ thống y tế. Ngược lại, loại bỏ loại chất béo này sẽ tiết kiệm, mang lại lợi ích to lớn cho sức khỏe. Nói một cách đơn giản, chất béo chuyển hóa là hóa chất độc hại gây chết người, không nên xuất hiện trong thực phẩm. Đã đến lúc để loại bỏ nó mãi mãi”, tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc WHO, cho biết hôm 12/2.

Trên con đường loại bỏ loại chất béo này

Năm 2018, WHO lần đầu kêu gọi loại bỏ hoàn toàn các loại chất béo chuyển hóa khỏi sản phẩm công nghiệp. Đến nay, 43 quốc gia đã thực hiện các chính sách để giải quyết các vấn đề về loại chất béo này trong thực phẩm, bảo vệ 2,8 tỷ người.

Tuy nhiên, 5 tỷ người khác vẫn chịu tác động tàn phá sức khỏe. Điều này khiến thế giới không đạt được mục tiêu loại bỏ hoàn toàn axit béo chuyển hóa vào năm 2023. Hiện nay, 9 trên tổng số 16 quốc gia có tỷ lệ tử vong do bệnh tim, mạch vành cao nhất do hấp thụ axit béo chuyển hóa. Các nước này là Australia, Azerbaijan, Bhutan, Ecuador, Ai Cập, Iran, Nepal, Pakistan và Hàn Quốc.

Một số thực phẩm làm từ axit béo chuyển hóa.

Theo WHO, phương pháp hiệu quả để loại bỏ chất béo chuyển hóa là tuân theo các tiêu chí cụ thể do tổ chức thiết lập, hạn chế loại chất béo này trong sản xuất công nghiệp.

Lựa chọn thay thế đầu tiên là đề ra giới hạn quốc gia là 2g chất béo chuyển hóa trên 100 g tổng lượng chất béo ở tất cả thực phẩm. Lựa chọn thứ hai là cấm sản xuất hoặc sử dụng dầu hydro hóa (nguồn chính của loại chất béo này) làm thành phần trong tất cả thực phẩm.

Một số thông tin bổ sung

Có nhiều người vẫn lầm tưởng rằng đã là chất béo thì luôn mang đến lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, chất béo chuyển hóa lại là một loại axit béo có hại được tìm thấy nhiều trong các loại thực phẩm chế biến sẵn. Nếy nếu con người thường xuyên tiếp nhận loại chất béo này thì sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch bởi cấu trúc hóa học của nó có khả năng làm tăng LDL (một loại cholesterol có hại) và làm giảm lượng HDL (một cholesterol tốt).

Trên thực tế, vẫn có một lượng chất béo chuyển hóa nhỏ trong các thực phẩm làm từ sữa, thịt động vật…. Tuy nhiên, dạng tự nhiên của chất béo này không đáng lo ngại bằng dạng nhân tạo, tổng hợp hay công nghiệp. Chúng được tạo nên bởi mỡ và dầu qua tinh chế. Chúng xuất hiện trong thực phẩm chế biến thông qua cách sử dụng dầu thực vật được hydro hóa hoặc hydro hóa một phần (chiên ngập dầu, nướng….).