Thói quen gây hại thận gồm những gì?

Tháng Tư 3, 2023

Nhịn tiểu, uống không đủ nước, ăn quá mặn hay ngọt… đều là thói quen gây hại thận, khiến chức năng thận suy giảm.

Thận có chức năng quan trọng trong việc lọc máu và loại bỏ độc tố và chất cặn bã khỏi cơ thể thông qua việc bài tiết nước tiểu. Tuy nhiên, nếu bị tổn thương, chức năng của thận sẽ bị suy giảm, dẫn đến tích tụ các chất độc hại và gây hại cho sức khỏe. Nếu tổn thương thận kéo dài mà không được điều trị, có thể dẫn đến suy thận và cần phải sử dụng các phương pháp lọc máu hoặc ghép thận để duy trì sự sống.

Dưới đây là những thói quen sinh hoạt không lành mạnh có thể gây hại thận mà mọi người cần lưu ý:

Nhịn tiểu

Kéo dài thời gian nhịn tiểu sẽ làm cho nước tiểu ở bàng quang đọng lại, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và xâm nhập vào các cơ quan trong đường tiết niệu, gây ra các bệnh liên quan. Bên cạnh đó, nước tiểu cũng có thể trào ngược lên thận nếu được giữ trong bàng quang quá lâu, gây ra nhiễm trùng thận.

Việc nhịn tiểu thường xuyên sẽ dần làm suy yếu cơ sàn chậu và giảm khả năng giữ nước tiểu của bàng quang, dẫn đến tình trạng tiểu không kiểm soát. Điều này cũng có thể dẫn đến hình thành sỏi thận do nước tiểu lắng đọng tạo thành các tinh thể. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với những người có tiền sử bệnh về thận. Hơn nữa, nhiều trường hợp nhịn tiểu còn có thể gây vỡ bàng quang.

Thường xuyên nhịn tiểu có thể gây nhiễm trùng thận.

Không uống đủ nước

Uống quá nhiều hoặc quá ít nước đều không có lợi cho sức khỏe thận. Việc uống quá nhiều nước có thể gây hạ natri máu, một loại nhiễm độc nước, gây ra đau đầu, mờ mắt, co giật, sưng não, thậm chí tử vong. Quá nhiều nước trong thời gian ngắn sẽ khiến thận không bài tiết kịp thời. Đối với uống quá ít nước, thận không có đủ nước để loại bỏ chất cặn bã và độc tố khỏi cơ thể, dẫn đến nguy cơ sỏi thận và nhiễm độc. Do đó, việc uống đủ nước mỗi ngày là cần thiết.

Lượng nước cần uống mỗi ngày phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giới tính, trọng lượng cơ thể, hoạt động và tình trạng sức khỏe. Tuy nhiên, khoảng 2-2,5 lít nước mỗi ngày là số lượng nước cần thiết cho phần lớn người. Người chơi thể thao hoặc tiết nhiều mồ hôi cần bổ sung nước thêm. Những người từng bị sỏi thận nên uống nhiều nước để giảm nguy cơ tái phát.

Khi uống nước, nên uống từng ngụm nhỏ để cơ thể thẩm thấu nước dễ dàng hơn. Không nên chờ đến khi cảm thấy khát mới uống nước vì cơ thể vẫn mất nước qua mồ hôi và hơi thở mặc dù không thấy khát. Uống nước ấm có nhiều lợi ích như tăng nhu động ruột, hỗ trợ tiêu hóa và cải thiện tuần hoàn máu. Ngoài ra, nước ép trái cây tươi giàu vitamin và khoáng chất cũng có lợi cho sức khỏe thận. Tuyệt đối không nên uống nước ngọt có ga hoặc nước tăng lực do chứa đường và phốt pho, vì chúng có thể tăng áp lực lên thận và dễ dẫn đến sỏi thận.

Ăn mặn, lạm dụng đồ ngọt

Tiêu thụ nhiều muối có thể làm tăng huyết áp và rối loạn chức năng lọc máu của thận. Áp lực máu tăng khi dòng máu chảy qua các mạch máu trong cầu thận có thể làm hỏng các mạch nhỏ trong nephron – các đơn vị cấu trúc của thận. WHO khuyến cáo mỗi người nên sử dụng dưới 5g muối một ngày.

Sử dụng quá nhiều đồ ngọt có thể dẫn đến tiểu đường, béo phì và tăng nguy cơ tổn thương thận. Vì các tế bào trong cơ thể không thể sử dụng hết lượng đường (glucose) trong máu, lượng đường máu cao có thể gây hỏng các mạch máu trong thận cũng như các cơ quan khác. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến suy giảm chức năng thận.

Hút thuốc lá

Hút thuốc lá gây hại cho chức năng thận do làm tăng huyết áp và nhịp tim, tạo ra sự căng thẳng cho thận. Nicotin trong thuốc lá cũng làm giảm lưu lượng máu đến thận, gây ra tình trạng thu hẹp và xơ vữa mạch máu. Ngoài ra, thuốc lá còn ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả điều trị các bệnh huyết áp cao, vốn là nguyên nhân chính gây bệnh thận.

Uống rượu bia

Uống bia rượu thường xuyên với lượng lớn có thể tăng nồng độ cồn trong máu, đẩy thận đến giới hạn khả năng lọc độc tố. Điều này có thể dẫn đến viêm thận cấp tính hoặc mạn tính. Đồng thời, uống nhiều rượu cũng làm tăng huyết áp, gây tổn hại cho thận.

Lười vận động

Tập thể dục giúp cải thiện huyết áp và duy trì sức khỏe thận. Ngược lại, ngồi nhiều và ít vận động trong thời gian dài có thể tăng nguy cơ mắc bệnh thận lên đến 30%. Các hoạt động thể chất giúp giảm huyết áp, cholesterol và cân nặng cơ thể, cải thiện chế độ dinh dưỡng, cân bằng chất lỏng, tăng cường giấc ngủ và sức khỏe cơ bắp. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh như huyết áp cao, bệnh tim và tiểu đường. Nếu lười vận động, nguy cơ mắc các bệnh này sẽ tăng, dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh thận.

Đặc biệt với người ăn mặn, tập thể dục kích thích tiết mồ hôi, giúp cơ thể loại bỏ muối. Nếu không vận động đều đặn, thận phải tự xử lý lượng muối đã nạp vào, từ đó nguy cơ gây hại cho thận lớn hơn.

Lạm dụng thuốc giảm đau không kê đơn

Việc sử dụng các loại thuốc giảm đau không kê đơn (OTC) và thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen, naproxen… thường xuyên có thể gây hại cho chức năng thận. Hơn nữa, sử dụng các loại thảo mộc không rõ nguồn gốc để ngâm rượu uống cũng là một thói quen có thể gây hại cho thận. Do đó, khi có nhu cầu sử dụng, mọi người cần phải cẩn trọng và nên liên hệ với bác sĩ để được tư vấn.