Ung thư tai mũi họng đứng thứ 9 trong 10 loại ung thư phổ biến, tỷ lệ tử vong đứng thứ 8. Trên 80% trường hợp phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn dẫn đến hiệu quả điều trị không cao.  

(Globocan 2022) 

1. Một số loại ung thư tai mũi họng phổ biến

a) Ung thư vòm họng

1 trong 5 loại ung thư thường gặp ở Việt Nam.

86% xâm nhập và di căn hạch khi phát hiên ở giai đoạn muộn.

b) Ung thư hạ họng

Chiếm khoảng 5-6% trong các loại ung thư thường gặp ở vùng đầu cổ.

Các triệu chứng rất thầm lặng, thường phát hiện muộn (60-70%nhập viện vào giai đoạn 3, 4). Vì vậy dù có được tiếp nhận điều trị cũng tiên lượng xấu, tỉ lệ sống sau 5 năm chỉ với 20-40%.

c) Ung thư thanh quản

Ung thư phổ biến thứ 2 trong các ung thư vùng đầu cổ trên thế giới, đứng thứ 13 trong số các ung thư phổ biến nhất ở nam giới. Gặp ở nam giới cao hơn nữa (nam/nữ~6/1)

Tỷ lệ mắc 151,000 ca và gây 82000 cái chết hàng năm.

 d) Ung thư mũi xoang

Chiếm 3% những khối u ác tính vùng đầu cổ.

Khối u ác tính mũi xoang thường xảy ra gấp hai lần ở nam giới hơn là ở phụ nữ.

Triệu chứng ban đầu có thể bao gồm ngạt tắc mũi (61%), chảy máu mũi (40%), đau tại chỗ (43%), chảy nước mũi 26%), chảy nước mắt ( 19%) .. và các đợt viêm xoang. 

2. Ai nên tầm soát ung thư tai mũi họng?

– Ung thư tai mũi họng ở giai đoạn sớm có rất ít triệu chứng rõ ràng, do vậy, cần khám sức khỏe TMH định kỳ tối thiểu 1 lần/năm với nữ giới, 2 lần/năm với nam giới.

– Những người có yếu tố nguy cơ cao như:

+ Hút thuốc lá hoặc thường xuyên hít khói thuốc lá thụ động 

+ Uống nhiều rượu bia. 

+Tiền sử gia đình có người mắc ung thư tai mũi họng. 

3. Những dấu hiệu ung thư tai mũi họng ở giai đoạn sớm

– Nhức đầu kéo dài không rõ nguyên nhân. 

– Ù tai, nghe lùng bùng trong tai hoặc nghe kém. 

– Nghẹt mũi một bên hoặc hai bên, nghẹt hoàn toàn hay không hoàn toàn. 

– Chảy máu mũi đỏ tươi hoặc nhày mũi lẫn máu lờ lờ như máu cá. 

– Khạc ra máu hoặc ra đờm dính ít máu. 

– Nuốt vướng hoặc nuốt đau như bị mắc xương. 

– Khàn tiếng kéo dài, tăng dần. 

– Phát hiện khối hạch vùng cổ khoảng vài phân, không đau, tăng dần. 

4. Những dấu hiệu ung thư tai mũi họng ở giai đoạn muộn

– Nhìn đôi (nhìn một thành hai), sụp mi, chảy nước mắt sống. 

– Đau hoặc tê bì vùng mặt. 

– Há miệng hạn chế hoặc khít hàm tăng dần. 

– Giảm cử động của lưỡi (thè lưỡi, đưa lưỡi sang trái hoặc sang phải). 

– Nuốt khó, nuốt nghẹn tăng dần với thức ăn đặc. 

– Khó thở tăng dần. 

5. Phương pháp phát hiện ung thư tai mũi họng

– Khám lâm sàng vùng tai mũi họng và hạch vùng cổ

– Nội soi tai mũi họng

– Siêu âm Doppler u tuyến, hạch vùng cổ để khảo sát hình ảnh các cấu trúc bên trong cổ.

– Chụp cắt lớp điện toán (CT scan) hoặc cộng hưởng từ (MRI).

– Xét nghiệm tìm virus hoặc kháng thể kháng virus.