Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là một bệnh lý khá thường gặp và có tỷ lệ tử vong đứng thứ 3 trên thế giới theo thống kê của WHO.

Khái niệm cơ bản về bệnh

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là một loại bệnh viêm phổi mạn tính, ảnh hưởng đến đường thở của người bệnh bằng cách làm chặn lại và thu hẹp lumen đường thở, làm cho quá trình hô hấp trở nên khó khăn, đặc biệt là quá trình thở ra. Triệu chứng phổ biến của COPD bao gồm ho, khó thở, thở khò khè và ra đờm.

Bệnh COPD có nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, nguyên nhân chính là do tiếp xúc lâu dài với các hạt vật chất kích thích và chất khí độc hại, trong đó khói thuốc lá chiếm phần lớn. Thuốc lá không chỉ là nguyên nhân chính gây ra bệnh COPD, mà còn là nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư phổi, ung thư vòm họng, xơ vữa động mạch và nhiều bệnh lý khác nghiêm trọng.

Các dạng bệnh khác nhau

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính bao gồm 2 thể: khí phế thũng và viêm phế quản mạn tính:

• Khí phế thũng là kết quả của việc các phế nang của người mắc COPD bị căng giãn trong một thời gian dài, dẫn đến giãn phế nang và hình thành các kén khí, gây ra suy giảm trao đổi khí trong phổi.
• Viêm phế quản mạn tính thường được xác định khi bệnh nhân ho và khạc ra đờm trong ít nhất 3 tháng liên tục trong tối thiểu hai năm, với đặc điểm là phế quản tiết ra đờm nhầy rất nhiều so với bình thường.

COPD thường phát hiện ở người trung niên và người cao tuổi, đặc biệt là những người hút thuốc. Nhiều người không nhận ra triệu chứng của bệnh này vì chúng tương tự như nhiều bệnh khác. Tuy nhiên, bệnh sẽ trở nên nghiêm trọng hơn theo thời gian, gây ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường. Vì vậy, điều trị nên được thực hiện sớm để hạn chế tình trạng tồi tệ.

Nguyên nhân chủ yếu gây nên bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính xảy ra khi phổi bị viêm mạn tính, tổn thương hoặc đường dẫn khí bị thu hẹp. Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này, nhưng chủ yếu là do hút thuốc lá. Tuy nhiên, người không hút thuốc lá cũng có thể mắc COPD nếu mắc phải các bệnh như giãn phế quản, hen suyễn, di chứng của lao phổi và nhiều bệnh khác..

Người hút thuốc lá trong thời gian dài có nguy cơ mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cao hơn. Khói thuốc lá, khói và bụi độc hại khác cũng có thể gây ra COPD nếu tiếp xúc trong thời gian dài. Tuy nhiên, COPD do di truyền rất hiếm gặp, và những người bị COPD do di truyền thường có khả năng phổi dễ bị tổn thương hơn..

Người bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tínhsẽ xuất hiện những triệu chứng gì?

Hiểu rõ các triệu chứng của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là rất quan trọng để phát hiện bệnh sớm và áp dụng các biện pháp điều trị hiệu quả nhất. Với những người thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính sẽ trở nên nghiêm trọng hơn theo thời gian. Cần nắm rõ các triệu chứng, dấu hiệu ban đầu và biểu hiện của bệnh để đánh giá mức độ bệnh, bao gồm:

Triệu chứng, dấu hiệu sớm

Những dấu hiệu ban đầu để phát hiện bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính bao gồm:

• Khó thở là triệu chứng chính: ban đầu khó thở xảy ra khi gắng sức, sau đó tăng dần và trở nên liên tục cả khi nghỉ ngơi. Giai đoạn cuối, bệnh nhân có thể bị suy hô hấp bất chợt.
• Ho dai dẳng, ho khan, ho có đờm kéo dài.
• Sốt nhẹ hoặc cảm thấy ớn lạnh khi bị nhiễm khuẩn.
• Tức ngực.
• Cảm thấy mệt mỏi và thiếu năng lượng.

Những biểu hiện này thường bị người bệnh nhầm lẫn với viêm phế quản thông thường. Nếu không được chữa trị kịp thời, tình trạng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn, với triệu chứng khó thở liên tục và có thể dẫn đến suy hô hấp, suy tim và các biến chứng nguy hiểm khác. Do đó, việc phát hiện sớm và can thiệp kịp thời rất quan trọng trong điều trị COPD.

Triệu chứng khi bị COPD nặng

Giai đoạn bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính nặng thường xảy ra đột ngột và phải nhập viện thường xuyên do chức năng của phổi đã bị suy giảm nặng nề. Các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh COPD nặng bao gồm:

• Khó thở kéo dài, thở khò khè, thở rít.
• Đau tức ngực, cảm giác nặng ngực thường xuyên.
• Đau đầu vào buổi sáng.
• Nói khó hoặc thều thào, ngắt quãng.
• Tím môi, ngọn chi do thiếu oxy mạn tính.
• Trạng thái lơ mơ.
• Nhịp tim bất thường.
• Mệt mỏi, chán ăn và cân nặng giảm.

Nếu bạn gặp phải những triệu chứng này, hãy nhanh chóng đi đến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh tình trạng trở nên nghiêm trọng và những biến chứng không mong muốn xảy ra.

Thời điểm tốt nhất để gặp bác sĩ nếu như nghi ngờ bị COPD

COPD là căn bệnh viêm phổi mạn tính rất nguy hiểm, nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng hơn. Đặc biệt, đối với những người trên 40 tuổi, đã hoặc đang hút thuốc trong thời gian dài với số lượng lớn, cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa ngay nếu gặp các triệu chứng của COPD.

Việc điều trị COPD càng sớm càng tốt, giúp giảm thiểu tổn thương phổi và khôi phục chức năng phổi tốt hơn. Bác sĩ chuyên khoa sẽ thăm khám và đánh giá tình trạng bệnh nhân dựa trên các triệu chứng, tiền sử hút thuốc và kiểm tra chức năng hô hấp, thử nghiệm hồi phục phế quản và thực hiện chụp X-quang ngực để xác định chẩn đoán bệnh.

Khi mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, người bệnh sẽ được chăm sóc và điều trị để giảm thiểu sự tiến triển của bệnh, nhưng không thể chữa khỏi hoàn toàn. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính sẽ gây tổn thương vĩnh viễn cho phổi, tuy nhiên, các biện pháp điều trị có thể giúp duy trì tình trạng tốt nhất của phổi hiện có. Hiện nay, những phương pháp điều trị COPD bao gồm:

• Ngừng hút thuốc: hút thuốc là nguyên nhân chính của bệnh viêm phổi mạn tính, do đó, việc ngừng sử dụng thuốc là điều cần thiết phải thực hiện đầu tiên khi bị các bệnh về phổi, đặc biệt là COPD.
• Sử dụng các loại thuốc giãn phế quản dạng phun, hít, xịt, khí dung: các loại thuốc này giúp cho người bệnh thở dễ dàng hơn. Kết hợp với các biện pháp phục hồi chức năng hô hấp phù hợp sẽ cải thiện được tình trạng hô hấp, giúp quá trình điều trị bệnh hiệu quả hơn.
• Sử dụng các loại thuốc kháng sinh, thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ.
• Sử dụng máy thở, thở oxy nếu tình trạng bệnh ở mức độ trầm trọng.
• Phục hồi chức năng phổi bằng những bài tập và thói quen hàng ngày.
• Phẫu thuật hoặc ghép phổi: nếu COPD ở tình trạng nặng thì các bác sĩ có thể sử dụng phương pháp điều trị này nếu phù hợp với tình trạng sức khỏe của người bệnh.