Phì đại tuyến tiền liệt đa số trường hợp đều là lành tính, nhưng nếu không chữa trị có thể ảnh hưởng chất lượng sống và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Ở người trưởng thành, tuyến tiền liệt có kích thước khoảng 10-20 gram và là một phần của hệ thống sinh sản ở nam giới. Tuyến này nằm dưới bàng quang và bao quanh phần ống dẫn nước tiểu (niệu đạo). Tăng sinh tiền liệt tuyến lành tính, không phải do nhiễm trùng hay ung thư, thường gặp ở nam giới lớn tuổi.

Trong nhiều trường hợp, tuyến tiền liệt phì đại chèn ép niệu đạo và chèn ép bàng quang, gây tắc nghẽn khiến dòng nước tiểu chảy chậm và yếu. Ngoài ra, tình trạng này nếu để lâu không được điều trị và theo dõi có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như sau:

Sỏi bàng quang

Đây là biến chứng thường gặp ở bệnh nhân phì đại tuyến tiền liệt. Sỏi bàng quang hình thành do nước tiểu tích tụ trong thời gian dài.

Bí tiểu

Phì đại tuyến tiền liệt là nguyên nhân phổ biến nhất gây bí tiểu ở nam giới lớn tuổi. Bí tiểu cấp tính là hiện tượng thường xảy ra đột ngột khi người bệnh uống nhiều rượu bia, giữ nước tiểu lâu hoặc dùng thuốc gây ức chế cơ bàng quang. Người bệnh đi tiểu khó khi bàng quang căng đầy, bụng rất căng và thỉnh thoảng có những cơn co thắt.

Bí tiểu mãn tính là tình trạng tiểu khó và tiểu không hết trong thời gian dài, lượng nước tiểu trong bàng quang tăng lên mỗi ngày. Tại một thời điểm nào đó sẽ hình thành khối cầu bàng quang lớn dần. Người bệnh dần quen và thích nghi với tình trạng bất thường này.

Bí tiểu là tình trạng cấp cứu cần đặt ống thông tiểu sớm để giảm áp lực trong bàng quang.

Tiểu máu

Ở những bệnh nhân bị bí tiểu mãn tính và phì đại tuyến tiền liệt, tiểu máu có thể xảy ra vì một số lý do, bao gồm viêm bàng quang, vỡ các mạch tăng sinh trên bề mặt tuyến tiền liệt hoặc chảy máu từ niêm mạc bàng quang sau khi đặt ống thông.

Nhiễm khuẩn đường tiết niệu

Tuyến tiền liệt phì đại gây tắc nghẽn, ứ đọng nước tiểu trong bàng quang, tạo điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi, dẫn đến nhiễm trùng tiết niệu như viêm bàng quang, viêm tuyến tiền liệt, viêm tinh hoàn – mào tinh hoàn. Nước tiểu bị nhiễm khuẩn có thể trào ngược lên thận, gây viêm thận bể thận, dẫn đến nhiễm trùng máu và đe dọa tính mạng.

Tổn thương bàng quang

Trong giai đoạn đầu của phì đại tuyến tiền liệt, cơ bàng quang hoạt động tích cực nhằm chống lại sự tắc nghẽn. Điều này làm cho cơ bàng quang dày lên, tạo thành các cột và vết hõm trong bàng quang. Nếu cơ bàng quang hoạt động quá mức và không được điều trị trong một thời gian dài, tình trạng này có thể gây tổn thương và làm suy yếu cơ bàng quang.

Tổn thương thận

Nước tiểu tích tụ lâu ngày, áp lực trong bàng quang tăng sẽ gây viêm thận ngược dòng, có nguy cơ suy giảm chức năng của thận.

Ngăn ngừa nguy cơ và khắc phục tình trạng

Những biến chứng trên có thể xảy ra nếu tình trạng tuyến tiền liệt tiếp tục phì đaị. Một số biến chứng có thể gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe của bạn. Do đó, khi xuất hiện các triệu chứng, người bệnh nên đến bệnh viện để theo dõi hoặc điều trị. Trường hợp tình trạng bệnh nhẹ chỉ cần thay đổi lối sống theo hướng tích cực. Đặc biệt, không nhịn tiểu lâu; tránh uống rượu, thuốc kích thích (đặc biệt là vào buổi tối); giữ bình tĩnh vì căng thẳng làm tăng tiểu tiện; duy trì các chương trình tập luyện, nhằm tăng cường sức khỏe, cải thiện mức độ nghiêm trọng của bệnh; giữ ấm cơ thể vì nếu nhiễm lạnh có thể làm tình trạng nặng hơm.

Trường hợp có dấu hiệu rối loạn tiết niệu nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà không thể khắc phục bằng phương pháp tự nhiên thì có thể dùng các loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Nếu không hiệu quả, bác sĩ sẽ cân nhắc điều trị ngoại khoa như hủy mô tuyến tiền liệt bằng laser, sóng cao tần, nhiệt… hoặc mổ nội soi.

Cho đến nay, nguyên nhân gây tăng sinh lành tính tiền liệt tuyến vẫn chưa rõ ràng. Tuy nhiên, có thể áp dụng các biện pháp sau để phòng bệnh: kiểm soát và theo dõi thường xuyên tình trạng phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới trên 50 tuổi, thực hiện chế độ ăn uống và tập luyện khoa học, giữ tinh thần luôn thoải mái và bình tĩnh, duy trì chế độ tập luyện phù hợp.